Afriche

De Vichipedie, la enciclopedie libare dute in marilenghe.

L'Afriche e je un dai cinc continents, il tierç plui grant dal mont, cuntune superficie di 30.300.000 km2 e une popolazion di plui di 600 milions di abitants.

Gjeografie[cambie | modifiche il codiç]

I siei limits fisics a son a nord il mâr Mediterani, a est il mâr Ros, a est e a sud l'Ocean Indian e a ovest l'Ocean Atlantic. Al è unît cu la Asie midiant l'istmi di Suez e separât de Europe dal stret di Gjibraltar. Fûr che te zone dal Golf di Guinee, lis cuestis a son a vonde bassis e regolârs. L'Afriche e comprint ancje lis isulis di Madagascar, lis Canaris, Cjâf Vert, Socotra, Zanzibar, la isule Reunion e lis Comoris, oltri a une vore di altris isulis e arcipelacs plui piçui.

Lis monts principâls a son il Kilimanjaro e la Mont Kenya, ducj e doi inte Afriche orientâl e che a superin i 5.000 metris di altitudin. Di chê altre bande, in Afriche a si cjatin doi deserts bocons, chel dal Sahara, tal nord, e chel dal Kalahari, tal sud. I flums plui impuartants a son il Nîl (il plui lunc dal mont), il Congo, il Niger e il Zambesi. Par ce che al rivuarde i lâts, i plui cognossûts a son il lât Victoria, il lât Malawi e il lât Tanganica.

Une imagjin de Afriche cjapade dal satelit

Isulis[cambie | modifiche il codiç]

Lis isulis de Afriche a son piçulis, fûr che il Madagascar, che cui siei 595.230 km² e je la cuarte isule plui grande dal mont (daspò de Groenlande, Gnove Guinee e dal Borneo). E je logade tal sud est de cueste dal continent, di cui e ven separade dal canâl di Mozambic (larc 400 chilometris dal pont plui stret). Pe sô struture, pe flore e pe faune, e rapresente un pont di union tra l'Afriche e la part meridionâl de Asie. A est dal Madagascar a si cjatin lis isulis di Maurizi e la isule Reunion; a est-nord-est dal Cjâf Vuardefûc (Cuar d'Afriche) e je logade la isule di Socotra, sot dal control dal Yemen. A nord-est dal continent a son i arcipelacs di Cjâf vert e des Canaris, di origjinis vulcanichis (come ancje lis altris piçulis isulis tal Golf di Guinee.

Continents de Tiere

Americhis

Eurafrasie

Eurasie

Oceanie


Afriche

Antartic

Asie

Americhe dal Nord

Americhe dal Sud

Europe
Vielis supercontinents: Gondwane · Laurasie · Pangjee · Rodinie